Jo cdo kriminel eshte nje psikopat dhe jo cdo psikopat eshte nje kriminel.
Psikopat mund te jene gjithkush nga gjithkund.
Keto jane shenjat paralajmeruese te nje psikopati:
1. Te flesh vone
Nje studim i vitit 2013 nga Universiteti i Sidneit Perendimor sugjeron se njerezit qe preferojne te punojne naten dhe te luajne vone kane me shume mundesi te kene te ashtuquajteren “triada e zeze” e tipareve psikologjike- Psikopati, Narcizem dhe Manipulimi.
Studimi argumentoi se kjo lidhje mund te jete si rezultat i psikopateve kriminal nder breza te cilet e perdornin erresiren per te mbuluar krimet e tyre.
Predispozimi gjenetik i psikopatise dhe oreve te vona te nates mund te jete kaluar nga paraarrdhesit deri sot.
2. Mungesa e turpit
Psikopatet kane nje tendence qe te fajesojne te tjeret per gabimet e tyre. Psikologu Harvey Cleckley, autor i “Maska e mendjes se shendoshe”, argumentoi se kjo eshte nje simptome e zakonshme e psikopateve.
Eshte nje nga menyrat qe psikopatet demonstrojne mungese turpi per veprimet e tyre.
Personat ne kategorine e psikopateve adoptojne ndjenjat e turpit, sulmojne te tjeret, dhe u shmangen njerezve.
3. Jane impulsiv
Psikopatet kane nje tendence qe te shfaqin sjellje impulsive dhe kane aftesine te injorojne pasojat afatgjata qe mund te kene.
Kjo ndodh sepse pjesa e trurit qe kerkon kenaqesi te menjehershme, eshte e afte qe ta kaperceje seksionin qe vendos permisimet afatgjata.
Psikologjia e ka lidhur kete impulsivitet me nje numer te problemeve personale dhe sociale te zakonshme per nje psikopat. Me ne vecanti varesia nga droga dhe alkoli, obeziteti, dhe te shpenzuarit pa kufi.
4. Empatia
Nje nga tiparet me te famshme te nje psikopati eshte reduktimi i aftesise per te ndjere.
Ne vitin 2013 revista “Psikologjia sot” bashke me nje klinike gjermane studiuan se cfare ndodh ne trurin e atyre qe kane tipare te psikopateve.
Ne nje “tru normal” pjesa qe perfshihet ne ndjeshmerine e prekjes, aktivizohet kur sheh nje person tjeter te perjetoje nje emocion.
Megjithate kur shkencetaret shikuan ne trurin e individeve qe kishin shenuar pike te larta ne testin e psikopatise, ata vune re se te njejtat pjese ne tru nuk aktivizoheshin me te njejtin stimulim.
5. Vetvleresimi
Nje ndjenje e madhe vetvleresimi mund te jete nje shenje paralejmeruese qe dikush mund te jete nje psikopat.
Zakonisht eshte e shoqeruar me crregullime te personalitetit qe lidhet me narcizmin.
6. Nuhatja
Nje studim i vitit 2012 ne universitetin Macquire ne Australi zbuloi nje lidhje interesante midis psikopatise dhe shqises se nuhatjes se individit.
Studimi tregoi se personat qe luftojne te indetifikojne aromen dhe te gjejne ndryshimin mes aromave kishin me shume gjasa te shenonin pike te larta ne testin e psikopateve.
Shpjegimi per kete vjen se njerezit me tipare te psikopateve kane demtim te pjeses ballore te trurit qe eshte pergjegjese per gjera si planifikimi dhe kontrolli i impulsit. Gjithashtu eshte nje instrument per nje nuhatje te mprehte.
7. Sjellje seksuale e paturp
Shkencetaret nga universiteti i Karolines se veriut ofroi nje shikim me te thelle mese seksit dhe psikopateve.
Ata zbuluan se 58% e psikopateve raportonin se ata perdornin lajka te pasinqerta per te arritur tek seksi ndersa 40% e tyre mund te perfitonin nga nje person i dehur.
Te dyja keto figura jane me shume se dyfishi qe mund te shikosh tek njerezit jo psikopate.
8. Genjeshtra
Genjeshtra patologjike eshte nje simptome e zakonshme e psikopateve.
Kjo shpesh perdoret si nje menyre per te manipuluar te gjithe rreth tyre qe te marrin ate qe duan, duke shmangur fajin ose thjesht per te larguar merzitjen.
Psikiatri Dr.Cosno Hallstron tha se shume psikopate jetojne ne nje “bote te fantazuar” dhe perpiqen qe ti bindin te tjeret qe kjo eshte reale.
9. Struktura e fjaleve
Nese do te kuptosh nje psikopat, ndoshta duhet tu kushtosh vemendje sesi flasin.
Nje studim i linguistikes analizoi strukturat e fjaleve te 52 vrasesve, 14 prej te cileve ishin psikopate.
Studimi zbuloi se psikopatet kane tendencen te perdorin me shume lidheza- si, sepse, qekur, ashtu, ne fjalimet e tyre.
Kjo tregon se ata perpiqen te justifikojne veprimet e tyre dhe ata besojne se vrasja duhej bere sepse…
Me tej psikopatet perdorin 2 here me shume fjale qe lidhen me nevojat fizike si seksi dhe parate.
Ndersa vrasesit jo psikopate perdornin fjale me shume qe lidheshin me nevoja sociale si familja dhe feja.
Psikopat vs Sociopat
Psikopatet dhe sociopatet bien ne kategorine e crregullimeve te personalitetit antisocial.
Ajo qe ben diferencen eshte origjina e crregullimit- Mund te jete e lindur, nje demtim ne koke, semundje, ose nga femijeria.
Nje psikopat eshte dikush qe ka lindur me CPA ose ka demtuar pjeset e trurit si ventromedial prefrontal cortex ose Amygdalen si shkak i ndonje semundje ose demtimi.
Ventromedial prefrontal cortex kontrollon zemerimin, marrjen e vendimeve, dhe emocionet ne disa situata sociale.
Amygdala kontrollon friken, agresivitetin, dhe ndihmon te ruhen kujtimet dhe emocionet.
Insular cortex kontrollon empatine.
Demtimi i ketyre zonave con ne CPA.
Nje sociopat eshte dikush qe eshte rritur ne nje shtepi ose mjedis ku eshte abuzuar fizikisht ose emocionalisht.
Stresi emocional i krijuar nga abuzimi shkakton anomali ne tru qe cojne ne demtimin e pjeseve te trurit me siper.
Mosha e pergjithshme eshte 2-7 vjec por nuk eshte asnjehere 100% e sakte sepse cdo njeri i perpunon emocionet ndryshe. Hormonet jonormale demtojne sistemin nervor qendror duke shkaktuar demtim te trurit per CPA.
Shume njerez thone ose e referojne veten si nje psikopat vetem se ndihen nervoz ose kane veshtiresi te lidhen me njerezit.
Psikopatet/sosiopatet absolutisht nuk ndjejne empati, faj, pendim ose pikellim.
Ata e kane te veshtire te kontrollojne veten dhe jane shume impulsiv. Gjithashtu, ata nuk mendojne per pasojat e veprimeve te tyre.
Kriteret qe nje person te kete Crregullime antisociale te personalitetit:
1. Kane tendencen qe te shkelin rregullat legale dhe sociale.
2. Ata genjejne, mashtrojne ose i perdorin te tjeret per interesat e tyre personale.
3. Impulsivitet ose paaftesi per te planifikuar te arrdhmen.
4. Te qenit agresiv, ose raste te perseritura te perplasjeve fizike.
5. Nuk i intereson per sigurine e vetes ose te tjereve.
6. Mungesa e keqarrdhjes kur ka keqtrajtur ose ka vjedhur dike.
Keto shenja ndodhin qekur individi eshte 15 vjec.
7. Individi eshte 18 vjec.
8. Ka prova se individi ka treguare raste agresioni kundrejt njerezve ose kafsheve, ka shkaterruar nje prone ose ka vjedhur.
Individi qe i ploteson keto kritere mund te jete psikopat ose sociopat.